Ανατρεπτική θεωρία σε συμβατικό πλαίσιο

Του Ανδρέα Κασάπη (ark)

Προκαλεί εντύπωση η σχετική πληθώρα τίτλων εκθέσεων και επιμελητικών κειμένων που εστιάζουν σε μια επιχειρηματολογία η οποία μέχρι πρότινος απουσίαζε από τις επιμελητικές δράσεις που λειτουργούσαν μέσα σε θεσμικό πλαίσιο.

Τα κείμενα αυτά εστιάζουν σε έναν αντιθετικό-διαβρωτικό χαρακτήρα που οφείλει να έχει, κατά τα λεγόμενα, η σύγχρονη τέχνη έναντι των εγκαθιδρυμένων αντιλήψεων ως προς την ίδια την τέχνη αλλά και ως προς το σύνολο της κοινωνίας.

Η κινητικότητα αυτή, σε μορφολογικό, εννοιολογικό και σημειολογικό επίπεδο έχει να παρουσιάσει εξαιρετική δυναμική. Παρ’ όλα αυτά αποδεικνύεται κάπως αμήχανη όταν καλείται να συζητήσει το ίδιο ρηξικέλευθες προτάσεις στο επίπεδο διακίνησης της τέχνης. Αμηχανία που ως επί το πλείστον αντιμετωπίζεται με μια απαθή απόλαυση των εγγενών αντιθέσεων μεταξύ θεσμικών χώρων και ανατρεπτικών θεωριών ή με την πλήρη άρνηση πολιτικής ταύτισης με τις θεωρίες αυτές, θεωρώντας τες ως αναχρονιστικές και αδιέξοδες – ελκυστικές, παρ’ όλα αυτά, στη σημειολογία τους.

Φυσικά η κατασκευή μιας μυθοπλασίας που αφορά την εναντίωση στους εκάστοτε θεσμικούς χώρους (στις διάφορες διαβαθμίσεις τους: gallery, μουσεία, ιδρύματα τέχνης, ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές), είναι μάλλον επιβλαβής μιας και δίνει πάτημα σε μια σειρά από ψευτοδιλληματικές θεωρίες που συνήθως το μόνο που έχουν να προτείνουν είναι μια «ρομαντική» αδράνεια. Παρ’ όλα αυτά, οι αντιθέσεις μεταξύ θεσμικού πλαισίου διακίνησης της τέχνης και ανατρεπτικής θεωρίας στην ανάπτυξή της είναι υπαρκτή.

Εφόσον προκύπτει η ανάγκη μιας ανατροπής, η μελέτη των πιθανών εναλλακτικών πλαισίων διακίνησης, που πειραματίζονται πάνω στο ενδεχόμενο μιας ανατρεπτικής αντίληψης περί της τέχνης, ως προς τον εαυτό της αλλά και ως προς τον ρόλο της στην κοινωνία, είναι επιβεβλημένη.

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

hello andreas, nice one

Rodya είπε...

Αξιότιμε Ανδρέα,

Ερωτήσεις: Μήπως η αντινομία που διαπιστώνετε είναι ακριβώς το ζητούμενο; Θέλω να πω, γιατί πρέπει να «λυθεί» κάτι; Γιατί, ενώ αναγνωρίζετε αυτή την εγγενή αντινομία μεταξύ της διατύπωσης της ανατροπής και της διακίνησής της, υποπίπτετε στην εύκολη παραδοχή ότι αυτή η σύγκρουση πρέπει να εκτονωθεί;

@ Destroy Athens

Ποιοι Destroy Athens είστε εσείς τώρα; Οι αντιστασιακοί ή οι συμβιβασμένοι; Οι κατά του εγχωρίου τέλματος ή οι λακέδες του Mr Coca Cola;

Ευχές,

Ροντιόν Ρομάνοβιτς

Ανώνυμος είπε...

Εύλογο το ερώτημα σας κύριε Rodya , παρόλαυτα η λέξη εκτόνωση και η λέξη λύση δεν νομίζω ότι αρμόζουν εδώ , μιας και τα αιτήματα που ενδεχόμενος θα ανέκυπταν από μια συζήτηση πάνω σε εναλλακτικές μορφές διακίνησης δεν νομίζω ότι θα είχαν την τερματική χροιά των λέξεων αυτών.
Η συμμετοχή μας όμως σε ένα θεσμικό πλαίσιο καθιστά την αντινομία αυτή κάπως μουγκή. Θέλω να πω ότι τα πλαίσια τα οποία επιλέγουμε λειτουργούν λίγο πολύ σαν σφουγγάρι ,δηλαδή είναι πλήρως απορροφητικά και διαχέουν την δύναμη που απορροφούν στο εσωτερικό τους .Όποτε οι αντινομίες, για τις οποίες μιλάμε δεν προσκρούουν σε καμία πραγματική κοινωνική συνθήκη αντιθετα με τα όσα διατείνονται τα επαναστατικά κηρύγματα των επιμελειτικων αυτών δράσεων αλλά απλώς απορροφούνται από ένα πλαίσιο το οποίο επίσης κρατά ακέραιο τον χαρακτήρα του και την κοινωνική του θέση.

προφανώς δεν αναζητώ εδώ μια οριοθέτηση και μια αδιοδοτηση στο ποιος οφείλει ή μπορεί να χρησιμοποιεί ορολογίες που μέχρι πρότινος στην χώρα μας χρησιμοποιούνταν από την παραδοσιακή αριστερά., η οποία αδρανεί ,όπως θα συμφωνήσετε και εσείς αλώστε . Αλλά εφόσον τίθεται ένα ζήτημα ανατροπής οφείλουμε να πειραματιστούμε πάνω στο ποιες είναι οι ποιο αποδοτικές πρακτικές της.


Πάντα δικός σας Ανδρέας Κασάπης